Körfez’in enerji devleri Suudi Aramco ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin devlet şirketi Adnoc, beklenmedik bir şekilde yavaşlama sinyali verdi. Son üç yılda 60 milyar doları aşan satın alma anlaşmalarıyla küresel enerji piyasasında agresif adımlar atan iki şirket, şimdi temkinli bir stratejiye geçiyor. Gerekçe ise net: Düşen petrol fiyatları ve artan ekonomik belirsizlik.
Suudi Arabistan ve BAE’den Sürpriz Geri Adım
Aramco ve Adnoc, bundan sonra daha çok temettü ödemelerine odaklanacak. Özellikle doğal gaz ve kimyasallar alanındaki bazı yatırımlar devam edebilecek olsa da, genel satın alma iştahı ciddi ölçüde azalmış durumda. Her iki dev şirketin de BP’nin satışa çıkardığı Castrol markasına teklif vermemesi bu yeni yaklaşımın ilk işaretlerinden biri olarak görülüyor.
Petrol fiyatları baskı yaratıyor
Ocak ayında 80 dolar civarında olan Brent petrolün varil fiyatı, kısa sürede 67 dolara kadar geriledi. İsrail-İran gerginliği gibi jeopolitik risklere rağmen kalıcı bir yükseliş yaşanmazken, arz fazlası endişeleri fiyatların daha da düşebileceği yönündeki beklentileri artırdı. Suudi yetkililer, bu nedenle kamu harcamalarını gözden geçireceklerini açıkladı.
Aramco’nun CEO’su Amin Nasser, “Verimlilik artırıcı önlemler üzerinde duruyoruz,” dese de, şirketin döngü karşıtı yatırımları sürdürebilecek mali güce sahip olduğunu da belirtti. Aramco’nun bugüne kadar Çinli Rongsheng, ABD’li Valvoline ve Horse Powertrain gibi şirketlerde gerçekleştirdiği büyük alımlar toplamda milyar dolarları bulmuştu.
Adnoc, yavaşlamaya geçiş yaptı
Adnoc ise agresif stratejisini gözden geçiriyor. Santos’a yapılan 18,7 milyar dolarlık tekliften, Covestro için verilen 15,5 milyar dolarlık satın alma sürecine ve Borouge Group International adlı dev kimya şirketinin kuruluşuna kadar yürütülen işlemlerin toplamı 52 milyar doları aşıyor. Ancak şirketin, “sindirme sürecine” girdiği ifade ediliyor.
Adnoc’un bu hedefler doğrultusunda kurduğu iç yatırım bankası ve XRG platformu, geleceğe dönük iddialı hedefler ortaya koymuştu. Ancak petrol fiyatlarındaki dalgalanma nedeniyle bu planların hızının düşmesi kaçınılmaz görünüyor.
Enerji sektörüne yakın uzmanlar, bu yavaşlamayı 2009-2013 arasında Çinli kamu şirketlerinin yaptığı stratejik geri çekilmeye benzetiyor. Bir enerji hukukçusu ise, “Bu şirketler artık sadece agresif değil, aynı zamanda dikkatli. Aptal para olarak görülmek istemiyorlar,” yorumunu yaptı.
