Yenilenebilir enerjiye geçişin simgesi haline gelen güneş panelleri şimdi bambaşka bir tartışmanın merkezinde. ABD’de yapılan bazı teknik incelemeler, Çin menşeli güneş enerjisi ekipmanlarında uzaktan kontrol edilebilen ve sistemleri aniden devre dışı bırakabilecek donanımların varlığına işaret ediyor. Bu durum, Batı’nın enerji altyapısında potansiyel bir zafiyet yaratabileceği endişelerini de beraberinde getiriyor.
Batı’nın Enerji Güvenliği Tehlikede mi? Güneş Panellerinde Gizli “Kapatma Anahtarı” Tedirginliği
İngiliz Daily Mail ve Reuters kaynaklı haberlere göre, ABD’deki güneş enerjisi çiftliklerinde Çin üretimi bazı parçalara entegre edilen “kapatma anahtarları”, siber güvenlik uzmanlarını alarma geçirdi. Bu sistemler, bakım ve yazılım güncellemesi amacıyla uzaktan erişime izin verecek şekilde tasarlansa da tespit edilen bazı sahte iletişim cihazlarının, sistem ayarlarını değiştirerek invertörleri uzaktan devre dışı bırakma potansiyeline sahip olduğu iddia ediliyor.
Enerji altyapısında “içeriden müdahale” korkusu
Güneş paneli sistemlerinde yer alan bu cihazlar, elektrik iletim şebekelerine bağlı olduklarından dolayı yalnızca belirli bir çiftlikte değil, potansiyel olarak tüm elektrik altyapısında zincirleme bir kesintiye yol açabilir. ABD’de gerçekleştirilen denetimlerde, listelenmeyen ve belgelenmemiş iletişim donanımları bulunması, cihazların üretici dışındaki aktörler tarafından kontrol edilip edilemeyeceği sorusunu da gündeme getirdi.
Bir ABD’li güvenlik yetkilisi, söz konusu riskin doğrudan şebeke altyapısını “fiziksel olarak yok edebilecek bir kapasiteye” dönüşebileceği uyarısında bulundu.
Avrupa’da da benzer risk mi var?
Avrupa ülkeleri, yenilenebilir enerji yatırımlarının büyük kısmında Çin menşeli parçaları tercih ediyor. Özellikle inverter, modül ve veri iletim sistemlerinin çoğunun Çinli şirketlerce üretildiği biliniyor. Bu durum, Çin’in tedarik zinciri üzerindeki etkisinin sadece ekonomik değil, stratejik bir güvenlik meselesine dönüşebileceğini gösteriyor.
Pekin’in tepkisi ve teknik ayrıntılar
Çinli üreticiler ise iddiaların teknik manipülasyonlar açısından abartılı olduğunu ve ekipmanların endüstri standartlarına uygun olarak üretildiğini savunuyor. Ancak birçok ülke, artık enerji altyapılarında kullanılan teknolojilerin denetlenmesini bir zorunluluk olarak değerlendiriyor.
ABD’de olduğu gibi Avrupa ülkelerinde de güneş enerjisi sistemlerine entegre edilen donanımların yeniden gözden geçirilmesi ve bağımsız siber güvenlik testlerine tabi tutulması gündemde.