Brüksel’de düzenlenen Avrupa Birliği (AB) Liderler Zirvesi’nde, yasa dışı yollarla Avrupa’ya gelen ve iltica talepleri reddedilen kişilerin geri gönderilmesini hızlandıracak önlemler kararlaştırıldı. Deutsche Welle Türkçe’nin aktardığı habere göre, üye ülke liderlerinin göç konusundaki hararetli tartışmalarının ardından kabul edilen zirve sonuç bildirisi, Avrupa’ya düzensiz göçte önemli bir transit ve menşe ülke konumundaki Türkiye’yi de yakından ilgilendiriyor.
Göç, Avrupa’nın Yeni Sınavı
Zirve bildirisi, göçün “Avrupa’nın karşı karşıya bulunduğu bir sınav olduğu ve bu sınava Avrupa olarak yanıt verilmesi gerektiği” vurgusunu yaptı. AB Konseyi, menşe ve transit ülkelerle “her iki tarafa yarar sağlayacak kapsamlı ortaklıklar” yoluyla işbirliğinin güçlendirilmesi çağrısında bulundu. Bu kapsamda, yasa dışı yollarla Avrupa’ya gelen ve iltica talepleri reddedilenlerin geri gönderilmesinin hızlandırılması hedeflendi.
Türk Göçmenler İçin Yeni Adımlar
Zirve sonuç bildirisi, özellikle ilticası reddedilen Türk vatandaşlarının daha hızlı geri gönderilmesine yönelik önemli adımlar içeriyor. AB Konseyi, geri dönüşleri kolaylaştırmak, sayılarını artırmak ve hızlandırmak için “her düzeyde kararlılıkla harekete geçilmesi” çağrısında bulundu. Bu amaçla, diplomasi, kalkınma, ticaret ve vizeler de dahil olmak üzere AB’nin tüm politikaları ve araçları kullanılacak. AB liderleri, Avrupa Komisyonu’nu “acilen” konuyla ilgili yeni bir yasa teklifi sunmaya davet etti.
Geçmişten Günümüze Göç Rakamları
Geçen yıl AB’de oturum hakkı bulunmayan ve ayrılması istenen 484 bin kişiden ancak yüzde 20’si ülkelerine geri döndü. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, komisyonun bu sayıların artması için çalışmalar yürüttüğünü ve kısa bir süre içinde bir yasa teklifi sunulacağını açıkladı.
Geri Gönderme Merkezleri Tartışılıyor
AB liderleri, iltica talepleri reddedilenlerin ülkelerine AB dışında oluşturulacak “geri gönderme merkezlerine” gönderilmesini de masaya yatırdı. Von der Leyen, hangi üçüncü ülkelerin güvenli kabul edilebileceği, göçmenlerin merkezlerde ne kadar süre tutulabileceği ve kendi ülkelerine geri dönüşlerinin mümkün olmadığı durumlarda ne yapılacağı konularında tartışmaların sürdüğünü belirtti. İtalya, Arnavutluk’ta böyle bir merkez inşa etmişken, Hollanda hükümeti de iltica talepleri reddedilenleri Uganda’ya göndermeyi değerlendiriyor. Ancak tüm AB liderleri bu fikrin uygun olup olmadığı konusunda hemfikir değiller.
Ülke Bazında Yaklaşımlar
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, büyük bir ülke için hızlı geri dönüşleri sağlayabilecek yasanın daha yararlı olacağını ifade etti. Scholz, AB nüfusunun yaşlandığını ve emeklilik sistemlerinin giderek daha fazla baskı altında olduğunu hatırlatarak, AB’nin göçmenlere şiddetle ihtiyaç duyduğunu vurguladı. Öte yandan, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, iltica talebi reddedilen ama kendi ülkelerine gönderilemeyen göçmenlerin Birlik dışındaki merkezlere yönlendirilmesi fikrine olumlu baktığını belirtti.
Sonuç: AB’nin Göç Politikalarında Yeni Bir Dönem Başlıyor
Avrupa Birliği Liderler Zirvesi’nde alınan kararlar, göç politikalarında yeni bir dönemin habercisi olarak görülüyor. Türkiye’nin önemli bir transit ve menşe ülke konumunda olması, alınan önlemlerin bölgedeki göç dinamiklerini doğrudan etkilemesini sağlıyor. AB’nin geri gönderme süreçlerini hızlandırma ve göçmenlerle daha etkili başa çıkma stratejileri geliştirme yönündeki kararlılığı, Avrupa’nın göç meselelerindeki tutumunu yeniden şekillendiriyor.
Uluslararası toplumun ve özellikle Türkiye’nin bu süreçte nasıl bir rol üstleneceği, göçmen krizinin çözümünde belirleyici olacaktır. AB’nin kapsamlı ortaklıklar ve yeni yasa teklifleri ile göçü kontrol altına alma çabaları, gelecekte Avrupa’nın göç politikalarında önemli değişikliklere yol açabilir.
