Macaristan hükümeti, Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) taraf olma statüsünden çekilme kararı aldığını duyurdu. Bu adım, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun Budapeşte’ye gerçekleştirdiği resmi ziyaretin hemen ardından geldi.
Macaristan’dan UCM’ye Rest: Çekilme Süreci Başlatılıyor
Başbakan Viktor Orban’ın özel kalem müdürü Gergely Gulyas tarafından yapılan açıklamada, UCM’nin Roma Statüsü’nden ayrılma sürecinin anayasal ve uluslararası hukuk kurallarına uygun biçimde başlatılacağı belirtildi.
Macaristan, bu kararıyla Burundi ve Filipinler’in ardından mahkemeden resmen çekilen üçüncü ülke olma yolunda ilerliyor.
UCM’nin son dönemde artan siyasi tartışmaların odağında yer aldığını belirten Gulyas, mahkemenin “asıl misyonundan saparak siyasi bir araca dönüştüğünü” savundu. Netanyahu’ya yönelik çıkarılan tutuklama emrini de eleştiren Gulyas, mahkemeyi süregelen bir çatışmaya müdahil olmakla suçladı.
Macaristan’ın, UCM’nin kurucu belgesi olan 1998 tarihli Roma Statüsü’nü hiçbir zaman iç hukuk sistemine entegre etmediğini hatırlatan Gulyas, bu nedenle mahkemenin kararlarının ülkede uygulanabilirliğinin olmadığını dile getirdi.
Ayrıca Gulyas, büyük askeri güçlerin çoğunun UCM’ye taraf olmadığını, ABD’nin mahkemeye yaptırım uyguladığını hatırlatarak bu durumun çifte standart oluşturduğuna dikkat çekti.
Gulyas, Polonya Başbakanı Donald Tusk’un da Netanyahu’nun Auschwitz anma törenine katılması durumunda tutuklanmayacağını söylediğini anımsatarak, Avrupa içindeki farklı yaklaşımlara da işaret etti.
Kasım ayında yayımlanan UCM kararında, Netanyahu ve dönemin Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın, Gazze’de yürütülen operasyonlar sırasında sivilleri kasıtlı şekilde hedef aldığı, insani yardımı engelleyerek açlığı savaş aracı olarak kullandığı öne sürülmüştü. İsrail yönetimi ise bu suçlamaları kesin bir dille reddediyor.
UCM’nin Afrika ülkelerine karşı taraflı davrandığı yönündeki eleştiriler daha önce de gündeme gelmişti. Burundi 2017’de mahkemeden ayrılırken, Güney Afrika ve Gambiya da benzer bir niyeti dile getirmiş ancak daha sonra kararlarından vazgeçmişti.
Filipinler ise 2019’da mahkemeden çekilmişti. Buna rağmen eski Devlet Başkanı Rodrigo Duterte, görev süresindeki uygulamaları nedeniyle şu anda cinayet suçlamalarıyla yargılanıyor.
Öte yandan Türkiye, Roma Statüsü’ne taraf olmamakla birlikte Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin çalışmalarını yakından izliyor ve Taraf Devletler Asamblesi toplantılarına katılım sağlıyor.
