İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin geçen ay bir helikopter kazasında hayatını kaybetmesinin ardından gündeme gelen erken seçimler, 28 Haziran’da gerçekleştirilecek.
İran’da seçimleri denetleyen Muhafızlar Konseyi, Pazar günü yapılan açıklamada, 28 Haziran’daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yarışacak altı adayı onayladığını bildirdi.
Seçimi kazanan aday, geçen ay İran’ın kuzeyinde gerçekleşen ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ın da aralarında bulunduğu yedi kişiyle birlikte bir helikopter kazasında hayatını kaybeden İbrahim Reisi’nin yerine geçecek.
Reisi’nin bir dönem daha görev yapması bekleniyordu ve 85 yaşındaki dini lider Ayetullah Ali Hamaney’in olası halefi olarak görülüyordu.
Toplamda 80 kişi seçimlerde aday olmak için başvuruda bulundu.
Adaylığı onaylanan altı kişiden beşi muhafazakar kanattan, biri ise reformcu kanattan.
Adaylar şu şekilde:
- Muhammad Bagher Galibaf: Muhafazakar meclis başkanı ve eski Devrim Muhafızları komutanı. En öne çıkan aday.
- Said Celili: Dini lider Ayetullah Ali Hamaney’in ofisini dört yıl yöneten aşırı muhafazakar eski nükleer başmüzakereci.
- Alireza Zakani: Tahran’ın muhafazakar belediye başkanı.
- Mostafa Pourmohammadi: Muhafazakar eski içişleri ve adalet bakanı.
- Amirhossein Ghazizadeh-Hashemi: Mevcut cumhurbaşkanı yardımcısı ve Şehitler Vakfı’nın aşırı muhafazakar başkanı.
- Masoud Pezeshkian: Eski sağlık bakanı ve İran parlamentosunda Tebriz’i temsil eden tek reformist aday.
Eski cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın, 2009’da tartışmalı bir şekilde yeniden seçilmesinin ardından uyguladığı baskılarla tanınan biri olarak, bu seçimlere adaylığı yasaklanmıştı.
Dört kadın adayın hepsi, Hamaney tarafından denetlenen ve din adamları ile hukukçulardan oluşan konsey tarafından diskalifiye edildi.
Konseyin kararı, Reisi’nin yerine geçecek isim için iki haftalık kısa bir kampanya sürecinin başlangıcını işaret ediyor.
Muhafızlar Konseyi tarafından onaylanan adaylar, İran’ın Şii teokrasisinin, son seçimlerdeki rekor düzeyde düşük katılımın ardından seçimi kolaylaştırmayı umduğunu gösteriyor.
Bu seçim, Ukrayna’ya karşı Rusya’ya verilen destek ve İran’ın hızla ilerleyen nükleer programı nedeniyle İran ile Batı arasındaki gerilimin arttığı bir dönemde gerçekleşiyor.