Avrupa Parlamentosu, göç ve sığınma alanında dönüm noktası niteliğindeki Yeni Göç ve Sığınma Anlaşması’nı kabul etti. AP, AB’nin sığınma ve göç politikalarına yönelik geniş kapsamlı bir reform tasarısını onayladı. Oylama öncesinde sağ ve sol kanattan gelen muhalif sesler nedeniyle belirsizlik hakimdi, ancak çarşamba günü öğleden sonra tasarı az bir oy farkıyla kabul edildi. AP Başkanı Roberta Metsola, “Bugün tarihi bir gün” diyerek, “Dinledik, eyleme geçtik ve Avrupa’daki insanların temel kaygılarından birine cevap verdik” ifadelerini kullandı.
Parlamento tarafından onaylanan ve Yeni Göç ve Sığınma Anlaşması olarak adlandırılan bu anlaşma için son adım, üye devletlerin ay sonunda vereceği onay. Anlaşma, sığınmacıların kabulü ve yeniden yerleştirilmesi sürecini yönetmek için ortak ve öngörülebilir kurallar belirliyor. AB, 2015-2016 göç krizinden bu yana sığınmacılara ilişkin birlik düzeyinde ortak bir politika oluşturamamıştı ve bu mesele siyasi bir gerilim kaynağı olmaya devam etmişti. İlk olarak Eylül 2020’de duyurulan reform, sığınmacıların belirlenmesi, yeniden yerleştirilmeleri ve sınır prosedürlerinin hızlandırılması gibi göç yönetiminin tüm unsurlarını bir araya getiriyor. Anlaşma, 300 lehte ve 270 aleyhte oy ile kabul edildi.
Anlaşma ile ilgili beş başlığın içeriği arasında şunlar bulunuyor:
- Profil Tarama Yönetmeliği: Bir sığınmacının profilini hızlı bir şekilde incelemek ve temel bilgileri toplamak için bir ön giriş prosedürü öngörüyor.
- Eurodac Yönetmeliği: Biyometrik kanıtları depolayacak büyük ölçekli bir veri tabanı olan Eurodac’ı güncelliyor.
- İltica Prosedürleri Yönetmeliği (APR): Başvuru sahipleri için uzun süren geleneksel iltica prosedürü ve hızlı sınır prosedürü gibi iki olası adım belirliyor.
- Sığınma ve Göç Yönetimi Yönetmeliği (AMMR): Üye ülkelere göç akışını yönetmek için “zorunlu dayanışma” sistemi kuruyor.
- Kriz Yönetmeliği: Ani ve kitlesel bir mülteci gelişi veya COVID-19 gibi mücbir sebepler nedeniyle bloğun sığınma sistemi tehdit edildiğinde devreye girecek istisnai kurallar öngörüyor.