Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinin ardından Brüksel’de yapılan zirvede, AB’yi önümüzdeki 5 yıl boyunca yönetecek isimler belirlendi.
AB liderleri, zirvede, AB Konseyi Başkanlığına Costa’yı, AB Komisyonu Başkanlığına von der Leyen’i ve AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilciliğine Estonya Başbakanı Kaja Kallas’ı seçti.
Antonio Costa
AB Konseyi Başkanlığına seçilen 1961 doğumlu Portekizli siyasetçi Antonio Costa, kariyerine avukat olarak başladı. 1991 yılında Sosyalist Parti’den milletvekili seçilerek siyasi kariyerine adım atan Costa, 1997 yılında Parlamento İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı olarak atandı. 1999-2002 yılları arasında Adalet Bakanı olarak görev yapan Costa, 2002-2004 döneminde Sosyalist Parti Meclis Grubu’na başkanlık etti.
Costa’nın AB kariyeri, 2004 yılında AP milletvekili olarak başlamış ve AP Başkan Yardımcısı olarak görev yapmıştır. 2014’te eski Başbakan Jose Socrates’in hükümetinde içişleri bakanı olarak görev yaparken yolsuzluk iddiaları nedeniyle tutuklanmış ve halen yargılanmaktadır. 2007-2015 yılları arasında Lizbon Belediye Başkanı olarak görev yapan Costa, 2015 seçimlerinde Sosyalist Parti lideri olarak yarışmış ve sol partilerle ittifak kurarak Başbakan olmuştur. Costa, 2023 yılı Temmuz ayında lityum ve yeşil hidrojenle ilgili yolsuzluk iddiaları nedeniyle Başbakanlık görevinden istifa etmiştir.
Costa’nın AB Konseyi Başkanı olarak atanması, devam eden soruşturmalar nedeniyle bazı çevrelerde şaşkınlık yaratmıştır. Costa, AB’nin genel siyasi yönünü belirleyecek zirvelere ev sahipliği yapacak.
Ursula von der Leyen
İkinci kez AB Komisyonu Başkanlığı görevine getirilen Ursula von der Leyen, 8 Ekim 1958’de Belçika’da doğdu. Alman bir aileden gelen von der Leyen’in babası Ernst Albrecht, AB’nin ilk yetkililerindendi ve Aşağı Saksonya Eyalet Başkanı olarak görev yaptı. Üniversiteye ekonomi alanında başlayan von der Leyen, 1987’de Hannover Tıp Fakültesi’nden tıp diploması aldı.
Von der Leyen, 1990’da Almanya Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) partisine katılarak siyasi kariyerine başladı. 2005’te Angela Merkel’in kabinesinde Aile, Yaşlılar, Kadınlar ve Gençlik Bakanı olarak federal hükümete katıldı. 2009-2013 yıllarında Çalışma ve Sosyal İşler Bakanı olarak görev yaptı ve 2013’te Almanya’nın ilk kadın Savunma Bakanı oldu. 2019’da AB Komisyonu Başkanlığına aday gösterilen von der Leyen, AP ve AB liderlerinin desteğiyle bu göreve seçildi.
Von der Leyen’in görev süresince karşılaştığı krizler ve tutumları sıklıkla eleştirildi. Kovid-19 salgını sırasında aşı tedarik sürecindeki gecikmeler ve iddialı iklim politikalarıyla bazı üye ülkelerin ve aşırı sağ partilerin muhalefetiyle karşılaştı. İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları sırasında İsrail’e verdiği “koşulsuz destek” ise büyük tepkilere yol açtı.
Von der Leyen, AB Komisyonu’na başkanlık ederek kanun teklifleri sunacak, yasama sürecini başlatacak ve AB müktesabatını uygulayacak.
Kaja Kallas
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi olarak seçilen Kaja Kallas, Estonya’nın ilk kadın Başbakanı ünvanına da sahip. 1977 doğumlu ve 3 çocuk annesi olan Kallas, eski Estonya Başbakanı ve AB Komisyonu üyesi Siim Kallas’ın kızı olarak siyaset sahnesine girdi. 2011 yılında liberal Reform Partisi vekili olarak meclise giren Kallas, 2014-2018 yıllarında AP milletvekilliği yaptı. 2019’da ülkesine dönerek yeniden milletvekili oldu ve 2021 seçimlerinde Başbakan seçildi.
Rusya-Ukrayna Savaşı sırasında sert Rusya karşıtı söylemleriyle dikkat çeken Kallas, “demir leydi” olarak anılmaya başladı. Savaşın başlamasından günler sonra AP Genel Kurulu’nda yaptığı duygusal konuşma ile dikkat çeken Kallas, Rusya tarafından arananlar listesine alındı.
AB’nin yeni Yüksek Temsilcisi Kallas, AB yönetiminde üst pozisyonda görev alacak ilk Doğu Avrupalı ve ilk Estonyalı siyasetçi olacak. Kallas, AB’nin dış ve güvenlik politikasından sorumlu olacak ve AB Komisyonu Başkan yardımcılığı görevini de üstlenecek.
