Kamuoyunda “10. Yargı Paketi” olarak bilinen ve infaz rejiminden noter disiplin kurallarına, internet yayınlarından trafik suçlarına kadar çok sayıda alanda değişiklik öngören kanun teklifi, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Adalet Komisyonu’ndan geçti. Yaklaşık 15,5 saat süren görüşmelerin ardından kabul edilen teklifle birçok yasal düzenleme yeniden şekillendi.
Noterler için yeni disiplin sistemi geliyor
Anayasa Mahkemesi’nin kararı doğrultusunda Noterlik Kanunu’nda yapılan değişiklikle, artık noterlerin görevleriyle bağdaşmayan davranışları daha net biçimde cezalandırılacak. Disiplin cezaları kademelendirildi; uyarıdan meslekten ihraç edilmeye kadar cezalar, eylemin niteliğine göre uygulanacak.
Kasten yaralama ve suça teşebbüste ceza artışı
Türk Ceza Kanunu’nda yapılan değişikliklerle, kasten yaralama ve suça teşebbüs suçlarında hapis cezalarının alt ve üst sınırları yükseltildi. Kadına karşı işlenen kasten yaralama suçlarında cezanın alt sınırı da artırıldı. Özellikle mağdurun yaşamını tehlikeye sokan ya da kalıcı hasarlara neden olan durumlarda daha ağır cezalar gündeme geliyor.
Tehdit ve genel güvenlik suçlarında sert adımlar
Malvarlığına yönelik tehdit suçlarında cezanın alt sınırı 2 ay olarak belirlenirken, suçun silahla veya organize şekilde işlenmesi halinde hapis cezasının üst sınırı 7 yıla kadar çıkabilecek. Ayrıca ses ve gaz fişeği atan silahlar da artık “genel güvenliğin kasten tehlikeye atılması” kapsamında değerlendirilecek.
Trafik güvenliğini tehlikeye atanlara daha sert yaptırımlar
Alkol veya uyuşturucu etkisiyle araç kullananlara verilecek cezanın alt sınırı 6 aya yükseltiliyor. Ayrıca kara taşıtlarının zorla yönünü değiştiren ya da kaçıran kişiler için hapis cezaları 10 yıla kadar çıkabilecek.
Çocuklara yönelik infaz rejiminde dönüşüm
Çocuk tutukluların daha etkin rehabilitasyonu için kapalı ceza infaz kurumlarından eğitimevlerine geçiş kriterleri netleştirildi. 80 yaşını geçmiş hükümlüler için konutta infaz yolu da açılıyor. İkinci kez tekerrür hükümlerine rağmen bazı hükümlülere koşullu salıverme imkânı da tanınıyor.
Dijital yayınlara müdahale mekanizması yeniden tanımlandı
İnternet ortamında yapılan yayınlara ilişkin olarak “içeriğin yayından çıkarılması” ifadesi “internet ortamından çıkarılması” olarak değiştirildi. Sulh ceza hâkimleri, kişilik haklarının ihlali durumlarında, ilgili içeriklerin 24 saat içinde kaldırılmasına karar verebilecek. Karara uymayan sosyal medya platformlarının internet trafiği önce %50, ardından %90’a kadar daraltılabilecek.
HSK üyeleri için dönüş düzenlemesi
Yargıdaki atama sistemine ilişkin önemli bir yenilik de Hakimler ve Savcılar Kurulu üyelerine getirildi. Görev süresi sona eren üyeler, geldikleri yüksek mahkemeye herhangi bir işlem gerekmeden geri dönebilecek. Ayrıca adli ve idari yargıdan gelen üyeler için tercihlerine göre üç farklı yer arasından atama yapılacak.
Yargılama usullerinde parasal sınır tarihine dayalı olarak belirlenecek
Yeni düzenlemeyle, istinaf ve temyiz sınırları için hukuki işlemin veya davanın açıldığı tarihteki parasal değerler esas alınacak. Bu değişiklik, hem İcra ve İflas Kanunu’nda hem de Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda geçerli olacak.
